آیا به تأخیر انداختن سفیدی مو در نتیجه استرس ممکن است؟
بنا به گفته کارشناسان، سفید شدن رنگ مو می‌تواند نتیجه ناراحتی و استرس‌های روزانه باشد. محققان خاطر نشان کرده‌اند که اکنون ارتباط ببین استرس و سفید شدن موها را پیدا کرده‌اند. فرآیند سفید شدن مو می‌تواند با تنش‌هایی که در زندگی با آنها مواجه هستیم، مرتبط باشد. کارشناسان می‌گویند استرس تنها یکی از عوامل موثر بر سفید شدن مو است. ژنتیک نیز نقش عمده‌ای در این امر دارد. به صورت علمی ثابت شده که میزان تنش‌ها در سفید شدن موها دخیل است؛ از‌این‌رو این یک جمله اغراق آمیز نیست که والدین عنوان می‌کنند که به دلیل اذیت‌های فرزندان موهایشان سفید شده است.
یکی از مقالات علمی منتشر شده در مجله Nature suggests نشان می‌دهد که میزان استرس نقش کلیدی و مهمی در سفید شدن موها دارد.
دانشمندان مدت‌ها است که ارتباط بین استرس و سفید شدن مو را یافته‌اند، اما تحقیقات جدید دانشگاه هاروارد عمیقاً مکانیسم‌های دقیق‌تری را مورد بررسی قرار داده است. محققان با آزمایش‌هایی دقیق نگاه نزدیک‌تری به میزان ترشح کورتیزول (هورمون استرس) داشته‌اند. این هورمون زمانی ترشح می‌شود که بدن فرد به شرایط تنش واکنش نشان دهد. میزان طبیعی و نرمال این هورمون در بدن، یک عملکرد مهم و ضروری است، در حالیکه اگر هرمون کورتیزول به مقدار زیاد و در طولانی مدت در بدن حضور داشته می‌تواند برای بدن اثرات مخرب زیادی داشته باشد.
محققان گزارش دادند این اعصاب در تمام قسمت‌های بدن از جمله درون هر فولیکول مو وجود دارند. در زمان پاسخ به استرس مواد شیمیایی (مخصوصا نوراپی نفرین) آزاد شده که باعث می‌شود سلول‌های بنیادی تولید کننده رنگدانه زودرس فعال شده و ذخایر رنگدانه‌های مو از بین برود. همه این موارد این نکته را گوش زد می‌کند که اثرات مخرب استرس فراتر از تصور ماست. در این تحقیق مشاهده شده که پس از گذشت تنها چند روز شرایط تنش، تمام سلول‌های بنیادی احیا کننده رنگدانه از بین رفته است. از طرفی نیز پس از بین رفتن، رنگدانه‌ها دیگر قابلیت بازسازی را داشته و اثرات آن دائمی است.
چرا موهایمان سفید می‌شود؟
استرس تنها دلیل خاکستری شدن موها نیست بلکه می‌توان آن را یک دلیل ثانویه دانست. در بیشتر موارد ژنتیک نیز موثر است. موهای خاکستری در نتیجه از بین رفتن ملانوسیت‌ها( رنگدانه سلولی) موجود در فولیکول موها ایجاد می‌شود. این اتفاق در اثر پیر شدن اتفاق می‌افتد که متأسفانه هیچ درمانی برای بازگردانی رنگدانه‌هایی که آنها تولید می‌کنند یا همان ملانین‌های از بین رفته وجود ندارد. محققان معتقداند که ژنتیک شما تعیین می‌کند که چه زمانی موهایتان سفید می‌شود. از لحاظ پزشکی وقتی دلیل سفید شدن موها ژنتیک باشد، هیچ راه‌حلی برای جلوگیری از این اتفاق وجود ندارد.
اما از طرفی نیز باید بدانید که تنها عوامل ژنتیک نیستند که در خاکستری شدن موها نقش دارند، بلکه عوامل محیطی همچون استرس نیز نقش مهمی در بروز این اتفاق دارد. برای مثال سیگار کشیدن یکی از عامل شناخته شده در ایجاد سفید شدن زودرس موهاست. با توجه به مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۳ انجام شده گفته شده که اگر می‌خواهید موهایتان مدت بیشتری رنگ طبیعی خود را حفظ کند، سیگار کشیدن را فراموش کنید.
از جمله عواملی که باعث ایجاد سفید شدن زودرس موها می‌شود می‌توان به کمبود پروتئین، ویتامین B-12، مس و آهن و همچنین پیری زودرس که بخشی از آن به دلیل بالا رفتن «استرس اکسیداتیو» بوده اشاره کرد.
استرس ناشی از عدم تعادل بین رادیکال‌های آزاد و آنتی اکسیدان‌ها در بدن شما می‌تواند به بافت‌های بدن و پروتئین و DNA آنها آسیب بزند. به گفته برخی از محققان مقدار طبیعی استرس اکسیداتیو در بدن مفید است. ما انتظار داریم که با افزایش سن، موهای سفید افزایش یابد که بعد از سی سالگی در هر دهه از زندگی شاهد افزایش رشد ده درصدی میزان سفید شدن موهایمان هستیم.
کارهایی که می‌توانید برای جلوگیری از سفید شدن موهایتان انجام دهید شامل موارد زیر است:
- رژیم غذایی شامل درصد بالای امگا ۳ و اسیدهای چرب ضروری که در گردو و ماهی وجود دارد.
- جلوگیری از قرار گرفتن خیلی زیاد در معرض اشعه نور ماورای بنفش
- مصرف مکمل‌های ویتامین B 12 و B 6
- در صورتی که سابقه ژنتیکی در این مورد وجود ندارد در صورت مشاهده سفید شدن زودرس به پزشک مراجعه کنید.
تحقیقات بیشتر:
طبق بررسی‌های انجام گرفته توسط محققان دانشگاه هاروارد، تغییرات رنگ مو را تنها می‌توان نشانه بارزی از تغییرات درونی دیگر در نتیجه استرس طولانی مدت در نظر گرفت. با درک دقیق اینکه چگونه استرس بر سلول‌های بنیادی که باعث تولید رنگدانه می‌شوند تأثیر می‌گذارد، زمینه‌ای برای درک اینکه استرس تا چه میزان بر بافت‌های بدن تأثیر منفی دارد را فراهم می‌کند. به گفته این محققان، درک اینکه چگونه استرس بر بافت‌های بدن تأثیر منفی می‌گذارد و باعث تغییر بافت‌های بدن می‌شود، اولین گام به سمت درمان نهایی بوده و می‌تواند تأثیرات مضر استرس را متوقف یا بازگرداند. این واقعیت بر این دلالت دارد که روزی می‌توان روند پیری زودرس و سفید شدن موها را متوقف کرد؛ اما هنوز تا زمان محقق شدن این امر فاصله زیادی داریم. هنوز باید چیزهای زیادی در اینباره بدست بیاوریم.
