گاوری؛ دیوار چینِ ایرانی!
دیوار باستانی به طول ۱۱۵ کیلومتر در غرب ایران یافت شده است. اما چه کسی آن را ساخته است؟ باستان شناسان بقایای یک دیوار سنگی در ایران که مشابه دیوار معروف هادریان در انگلیس و دیوار چین، شناسایی کردهاند. این دیوار که حدود ۷۱ مایل (۱۱۵ کیلومتر) طول دارد، در شهرستان سرپل ذهاب در غرب ایران پیدا شده است. سجاد علیبیگی؛ استادیار باستان شناسی ایران در دانشگاه رازی کرمانشاه مینویسد: «به طور تخمینی و تقریبی یک میلیون متر مکعب سنگ در این دیوار استفاده شده که از نظر نیروی کار، مواد و زمان به منابع قابل توجهی نیاز دارید.»
در واقع ساخت دیواری با این عظمت با مصالح این چنینی و شرایط گذشته خلق یک شاهکار است.
مکان دقیق و مصالح دیوار گاوری:
علیبیگی در مقاله ای که به طور آنلاین در مجله آنتیکت چاپ شده، نوشته: «این سازه از کوههای بامو در شمال این منطقه به نزدیکی روستای ژاو در جنوب منتهی میشود. سفالهای موجود در کنار دیوار حاکی از آن است که این بنا زمانی بین قرن چهارم و قرن ششم ساخته شده است. بقایای سازه، که در حال حاضر بخش زیادی از آن ویران شده، در مکانهایی قابل مشاهده است. این بقایا نشان میدهد که دیوار گاوری از مواد طبیعی مانند سنگفرشها و تخته سنگها ساخته شده است، با ملات گچی مستحکم شده است.»
اگرچه وجود این دیوار برای باستان شناسان ناشناخته بود، اما کسانی که در نزدیکی آن زندگی میکنند؛ مدتهاست از این دیوار آگاهی دارند و آن را “دیوار گاوری” مینامند.
گروه دیگری از باستان شناسان تحقیقات قبلی را روی دیوار انجام دادهاند ولی آن تحقیقات هرگز در یک ژورنال منتشر نشده است. بنابراین این اولین مقاله علمی و موثق در این زمینه است. باستان شناسان مطمئن نیستند که دیوار مرموز را چه کسانی ساختهاند و برای چه هدفی استفاده میکردند. به دلیل تخریب گسترده آن، دانشمندان حتی از عرض و ارتفاع دقیق آن مطمئن نیستند. بهترین تخمینها از عرض ۴ متری و ارتفاع ۳ متری آن خبر میدهد .
این دیوار ممکن است به عنوان مرزی برای یک امپراتوری باستان باشد، ممکن است اشکانیان یا ساسانیان آن را ساخته باشند. هر دو امپراتوری در غرب ایران قلعههای بزرگ و شهرهای زیادی بنا کردند؛ بنابراین به احتمال زیاد هر دو منابع برای ساختن دیوار Gawri داشتند؛ ولی مشخص نیست فلسفه وجودی آن دفاعی بوده است یا نمادین!
دیوار تازه کشف شده تنها دیوار بلند باستانی در ایران نیست. باستان شناسان قبلاً ساختارهای مشابهی را در مناطق شمالی و شمال شرقی ایران یافته اند. البته آنها ممکن است هدف دفاعی داشته باشند.