عوامل تاثیر‌گذار بر کیفیت دوربین گوشی‌ های موبایل

کیفیت دوربین گوشی به چه چیزی بستگی دارد؟ در ادامه به مو اردی اشاره خواهیم کرد که قطعا قبل از خرید و انتخاب گوشی به شما کمک زیادی خواهد کرد.

بدون شک یکی از گزینه‌هایی که همه کاربران در هنگام خرید گوشی به آن توجه می‌کنند دوربین است. این روزها همه به دنبال گوشی هستند که بتواند بهترین عملکرد عکس را داشته باشد. حال چگونه می‌توان بدون اینکه شخصا یک دوربین را تست کرده باشیم و تنها با اطلاعتی که راجع به دوربین آن گفته شده تشخیص دهیم که کیفیت دوربین خوب است؟

گزینه دوربین تا آنجا مهم است که شرکت‌های ساخت گوشی‌های هوشمند از آن به عنوان یکی از گزینه‌ها جهت رقابت با سایر شرکت‌ها استفاده می‌کنند، اما این سوال مطرح می‌شود که این دوربین‌ها چه تفاوت‌هایی دارند و چه عواملی بر کیفیت یک عکس گرفته شده با یک گوشی تاثیر دارد؟

از جمله سوالاتی که برای اکثر کاربران مطرح می‌شود این است که چرا یک عکس گرفته شده با دو گوشی متفاوت با اندازه پیکسلی مشابه کیفیت یکسانی ندارند. در اینجا سعی کرده‌ایم که با ذکر عواملی که بر عملکرد دوربین موجود در گوشی‌های موبایل تاثیر می‌گذارند برخی از ابهامات کاربران در رابطه با عملکرد دوربین‌ها را برطرف سازیم.

از زمانی که گوشی‌های همراه پا به عرصه وجود گذاشته‌اند تاکنون پیشرفت‌های زیادی در دوربین این گوشی‌ها به وجود آمده است. از جمله عواملی که بر کیفیت دوربین یک گوشی تاثیر دارد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اندازه پیکسل
• اندازه دیافراگم
• اندازه سنسور
• طول فاصله کانونی

اندازه پیکسل در دوربین چیست؟

عامل دیگری که در یک دوربین گوشی تاثیر می‌گذارد اندازه پیکسل است. امروزه اندازه این پیکسل‌ها از ۵ به ۲۰ و حتی بالاتر هم رسیده است. بدون شک اندازه پیکسل بزرگ‌تر در گوشی‌های موبایل به این معناست این دوربین می‌تواند جزئیات بیشتری را ثبت کند، بنابراین کیفیت عکس بالاتر می‌رود.

هر چه اندازه پیسکل بزرگ‌تر باشد دوربین بهترست؛ زیرا در این صورت می‌توان عکس‌های باکیفیت‌تری را ثبت کرد، برای مثال یک سنسور دوربین با اندازه ۲.۴ میکرومتر بسیار بهتر از یک سنسور با اندازه ۰.۸ میکرومتر است.

قیمت ویژه: ۱۳,۴۵۹,۰۰۰ تومان

گوشی شیائومی Redmi Note 13 Pro ظرفیت ۲۵۶ رم ۸ گیگابایت

قیمت ویژه: ۲۸,۲۹۹,۰۰۰ تومان

گوشی شیائومی 14T ظرفیت ۲۵۶ رم ۱۲ گیگابایت

قیمت ویژه: ۲۶,۴۹۹,۰۰۰ تومان

گوشی شیائومی Xiaomi 12 Pro ظرفیت ۲۵۶ رم ۱۲ گیگابایت

قیمت ویژه: ۱۶,۹۹۹,۰۰۰ تومان

گوشی شیائومی Poco X6 ظرفیت ۵۱۲ رم ۱۲ گیگابایت

قیمت ویژه: ۱۴,۳۹۹,۰۰۰ تومان

گوشی شیائومی Redmi Note 13 Pro ظرفیت ۲۵۶ رم ۱۲ گیگابایت

قیمت ویژه: ۲۰,۴۹۹,۰۰۰ تومان

گوشی شیائومی Xiaomi 12 ظرفیت ۱۲۸ رم ۸ گیگابایت

اندازه پیکسل بین محدوده باریک ۱ تا ۲ میکرومتر هم در جهت افقی و هم در جهت عمودی قرار می‌گیرد (که با واحد µm نشان داده می‌شود). هر چه اندازه پیکسل‌ها بزرگ‌تر باشد به نسبت می‌تواند نور بیشتری جذب کند و عملکرد دوربین در نور کم بهتر خواهد بود، برای مثال یک دوربین با اندازه پیکسلی ۱٫۴ دو برابر بیشتر از یک دوربین با اندازه پیکسلی ۱٫۰ میکرومتر نور را جذب می‌کند، در نتیجه سنسور اول روشن‌تر از سنسور دوم عمل خواهد کرد.

اندازه دیافراگم دوربین

تغییر دیگر مربوط به اندازه دیافراگم استفاده شده در دوربین این گوشی‌‌هاست. برای مثال گوشی Mate 50 Pro دارای دیافراگم f/1.4-f/4.0 (تطبیقی) است. انتظار می‌رود که اندازه دیافراگم‌ها در طول زمان حتی بهتر این نیز شود.

دیافراگم در گوشی چیست

دیافراگم چیست و تا چه میزان می‌تواند بر کیفیت یک عکس گرفته شده با یک گوشی تاثیر گذارد؟ بسیاری از کاربران به جای یک دوربین حرفه‌ای تنها از دوربین گوشی خود استفاده می‌کنند. این امر حتی در مورد کسانی نیز که از دوربین «رفلکس تک لنز دیجیتال» یا DSLR استفاده می‌کنند نیز صادق است. امروزه شرکت‌های تولید‌کننده به منظور بهبود عملکرد دوربین گوشی‌های موبایل این گوشی‌ها را با چند لنز عرضه می‌کند. در حال حاضر نسخه‌های گوناگونی از دیافراگم مخصوص گوشی‌ ساخته شده است.

بدون شک عکاسی با جذب مقدار مناسب پرتوهای نوری رابطه مستقیمی دارد؛ و یک قاعده خوب برای قضاوت در مورد کیفیت دوربین یک گوشی همراه، این است که کارایی این دوربین در جذب نور چه قدر باشد. بعد از دوربین‌های دیجیتال تک لنز، یک سنسور بزرگ‌تر به همراه یک لنز بی‌عیب و نقض بسیار محبوب است، این موضوع در مورد گوشی‌ها نیز صادق است، اما محدودیت‌هایی هم دارد.

گوشی‌های کوچک مستلزم استفاده از لنز و سنسورهای کوچک‌تری هستند، بنابراین نور کمتری را جذب می‌کنند، این عامل بر کیفیت نهایی عکس‌های گرفته شده تاثیر می‌گذارد. امروزه برخی از تولید‌کنندگان گوشی به منظور برطرف کردن این مشکل و کسب بهترین نتیجه سعی می‌کنند از سنسورهایی با اندازه بزرگ‌تر از ۱٫۲ تا ۱٫۵۵ میکرومتر استفاده کنند و نیمی دیگر این مسئولیت را  به عهده نور جذب شده از طریق لنزها جهت رساندن به این سنسور ها گذارند. در اینجا است که دیافراگم وارد عمل می‌شود.

دیافراگم اندازه منفذ لنز دوربین است که نور می‌تواند از آن عبور کند و به دوربین برسد. دیافراگم با واحد f-stops یا عدد F اندازه‌گیری می‌شود. این واحد برابر با نسبت فاصله کانونی تقسیم بر اندازه منفذ است. هر چه مقدار f-stops کوچک‌تر باشد منفذ بزرگتر بوده و نور بیشتری می‌تواند از آن عبور کرده و به سنسور دوربین برسد، در نتیجه در نور کم می‌تواند عکس‌های بهتری بگیرد و نویز این عکس‌ها نیز به حداقل خواهد رسید. این یکی از مزایایی است که باعث می‌شود که زمان مورد نیاز دوربین برای تنظیم مقدار نور مورد نیاز کاهش یافته و در زمان گرفتن ناگهانی عکس‌ها و یا لرزش دست، حالت بلر کاهش یابد. این امر حتی با استفاده از تثبیت‌کننده تصویر نوری بهتر نیز می‌شود. در نتیجه اگر به دنبال یک فریم کامل از یک منظره هستید بدون شک دیافراگم وسیع‌تر می‌تواند به شما کمک کند تا به هدف خود برسید.

دوربین گوشی‌های موبایل دارای فاصله کانونی کمتر از فاصله کانونی دوربین‌های DSLR هستند. همانطور که گفته شد، دیافراگم حاصل نسبت فاصله کانونی تقسیم بر اندازه منفذ است. به همین دلیل است که گوشی‌ها نسبت به اکثر لنزهای DSLR از دیافراگم گسترده‌تری استفاده می‌کنند.

عکاسان برای خلق یک اثر بوکه، دیافراگم‌های وسیع‌تر را با عمق میدان تنظیم می‌کنند، اما در اکثر گوشی‌ها دیافراگم معولاً ثابت است و  سنسور عکس کوچک‌تر بوده و نزدیک به لنزها قرار گرفته است و یک میدان دید قابل‌قبولی را ارائه می‌دهد. بنابراین عمق میدان دید در دوربین گوشی‌ها هیچگاه کم نمی‌شود.

به طور کلی می‌توان گفت با اینکه یک دیافراگم وسیع‌تر کیفیت دوربین را تضمین نمی‌کند، مقدار f-stop کوچک‌تر کمک می‌کند تا نور بیشتری به سنسور برسد در نتیجه باعث افرایش سرعت شاتر برای کاهش تاری و کاهش نویز می‌شود. این مقدار همیشه با اندازه پیکسل مرتبط است؛ زیرا اهمیت پیکسل‌های بزرگ‌تر به اندازه یک دیافراگم بزرگ‌تر برای جذب نور نیست. جالب است بدانید که زمانی که هم دیافراگم کوچک باشد و اندازه پیکسلی، عملکرد دوربین در نور کم قطعا مشکل ساز خواهد شد.

لنزهای دوربین در گوشی موبایل از چندین «گروه اصلاح» تشکلیل شده‌اند که این مشکلات را به حداقل برساند. لنزهای ارزان‌تر از گروه‌های اصلاح کمتری استفاده می‌کنند، بنابراین این قبیل مشکلات در این دوربین‌ها بیشترست. حال مفهوم دیافراگم را درک کرده‌اید که بسیار خوب است.

به طور کلی می‌توان گفت که یک دیافراگم نمی‌تواند نشانه کیفیت یک دوربین در یک گوشی همراه باشد، چرا که عوامل دیگری نیز در این امر دخیل هستند. دیافراگم نشان‌دهنده سرعت بالاتر شاتر و جذب نور بیشترست. از آنجایی که لنزها در گوشی‌های موبایل ثابت بوده و اندازه سنسورها کوچک است، نمی‌توانید کنترل زیادی بر بلر شدگی داشته باشید.

اندازه سنسور:

مورد دیگری که بر کیفیت عکس‌های گرفته شده تاثیر دارد اندازه سنسور دوربین است. این اندازه نیز به مرور زمان افزایش خواهد یافت. اندازه بزرگ لنزها مستلزم یک فاصله‌ کانونی بزرگ‌تر در میدان دید یکسان بوده و از طرفی نیز فاصله کانونی محدود به ضخامت گوشی است.

سنسور بزرگ‌تر ناحیه بزرگ‌تری برای جمع‌آوری نور داشته و نور بیشتری را می‌تواند جمع‌آوری کند. اندازه سنسور دوربین گوشی‌ها به صورت یک عدد کسری به واحد اینچ اندازه‌گیری می‌شود (برای مثال ۱/۲٫۳”, ۱/۳٫۰۶”). به نظر می‌رسد که این عدد ابعاد سنسور را نشان می‌دهد، اما در اصل مربوط به نوع سنسورست. در واقع نوعی سنسور اشاره دارد که اندازه قطر آن حدود یک سوم کوچک‌ترست، برای مثال سنسوری با اندازه ۱/۲٫۳ قطری برابر با ۷٫۶۶ میلی‌متر خواهد داشت.

مورد دیگر که می‌بایست به آن توجه کرد فاصله کانونی است همان طور که گفتیم فاصله کانونی فاصله میان سنسور و لنزها است. این خصوصیت میدان دید و بزرگ‌نمایی را تعیین می‌کند. زاویه دید باز در همه گوشی‌ها بین محدوده ۲۴- ۳۰ میلی متر قرار دارد هر چه این عدد بزرگتر باشد لنزها زاویه دید بیشتری دارند. در حال حاضر تفاوت چندانی بین فاصله کانونی گوشی‌ها وجود ندارد.

یکی از محدودیت‌های فاصله کانونی گوشی‌ها محدودیت به دلیل ضخامت است. یکی از پیشرفت‌های انجام گرفته در دوربین گوشی‌های همراه تعداد دوربین‌هاست. همانطور که می‌دانید گوشی‌ها امروزه دارای دو دوربین با دو فاصله کانونی مختلف هستند.

کیفیت لنز:

مورد دیگری که همانند اندازه پیکسلی و اندازه دیافراگم مهم است، اما اغلب نادیده گرفته می‌شود لنزهای یک دوربین گوشی است. لنز نیز همانند  مواردی که بدان‌ها اشاره شد در کیفیت یک عکس تأثیر به سزایی دارد. یک لنز کثیف یا بی‌کیفیت میزان تابش نور به سنسور را کاهش داده در نتیجه کیفیت عکس پایین می‌آید. گوشی‌هایی که از دیافراگم‌های عریض استفاده می‌کنند می‌بایست به منظور جلوگیری از اعواجاج انحرافی و مشکلات ناشی از لرزش دست به طراحی لنزها دوربین توجه ویژه‌ای کنند.

ازآنجایکه گوشی‌ها از دیافراگم بسیار عریض استفاده می‌کنند می‌بایست نسبت به کیفیت لنزها توجه ویژه‌ای کرد، چرا که اگر لنز نتواند نور را در یک نقطه مترکز کند سنسورها نمی‌توانند عکس باکیفیتی را ثبت کنند. مشکلاتی که از عدم کیفیت لنز ناشی می‌شود شامل موارد زیر است:

• عدم انطباق کانونی به صورت مدور (کاهش وضوح و روشنایی)
• کما (تارشدگی یا زردی)
• انحنای میدان (از دست دادن فوکوس در لبه ها)
• اعوجاج (تحدب یا تقعر تصویر)
• انحراف رنگی (رنگ‌های نامعمول و توزیع نور سفید) است.

حال که با این مشخصات سخت‌افزاری آشنا شدید یک بار دیگر خاطر نشان می‌کنیم که در هنگام انتخاب یک گوشی هوشمند باید همه این عوامل را در نظر بگیریم که قطعاً می‌تواند برای مقایسه دو گوشی متفاوت بسیار مفید باشد.